Binaların Yangından Korunması Hakkında Yönetmelik birçok binayı korumasız bırakırken, elektrik tesisatlarına standart getiren ve güvenlik tedbirleri içeren yeni Elektrik İç Tesisleri Yönetmeliği de 4 yıldır yayımlanmayı bekliyor… Elektrik Mühendisleri Odası 41. Dönem Yönetim Kurulu tarafından bugün Bursa Şevket Yılmaz Devlet Hastanesi'nde 8 yurttaşımızın yaşamını yitirdiği acı verici olaya ilişkin bir basın açıklaması yapılarak, yangın güvenliğine ilişkin ülkemizdeki sorunlar ortaya konuldu. Basın açıklamasının tam metnine yazımızın devamından ulaşabilirsiniz.
 

ELEKTRİK MÜHENDİSLERİ ODASI BASIN AÇIKLAMASI

EMO‘DAN YANGIN GÜVENLİĞİ UYARISI

Binaların Yangından Korunması Hakkında Yönetmelik birçok binayı korumasız bırakırken, elektrik tesisatlarına standart getiren ve güvenlik tedbirleri içeren yeni Elektrik İç Tesisleri Yönetmeliği de 4 yıldır yayımlanmayı bekliyor...

Türkiye, dün (26 Mayıs Salı günü) Bursa Şevket Yılmaz Devlet Hastanesi‘nde çıkan yangında 8 yurttaşımızın hayatını kaybettiği acı verici olayla sarsılmıştır. Yangının nedeni araştırmalar sonucunda kesin olarak belirlenecek olmakla birlikte elektrik tesisatından kaynaklı olduğu ve oluşan dumanın etkisi ile yoğun bakım ünitesinde bulunan hastaların zehirlenerek yaşamlarını yitirmiş olabileceği ifade edilmektedir.

Ülkemizde yapılan elektrik tesisatları standartlara ve yönetmeliklere tam olarak uygun halde tesis edilmediği gibi elektrik tesislerinin işletme ve bakımına gereken önem verilmemektedir. Bunun sonucunda elektrik tesisatlarından kaynaklı yangınlar meydana gelebilmektedir.

Binalarda yapılan elektrik tesisatlarının sorunsuz ya da en az sorunla çalışabilmesi için proje aşamasından itibaren adım adım yerine getirilmesi gereken koşullar bulunmaktadır:

1-Tesislerin uzman elektrik mühendisleri tarafından projelendirilmesi.
2-Standartlara uygun malzeme seçilmesi.
3-Tesisatların elektrik mühendisleri tarafından doğru yapılmasının sağlanması.
4-İlgili kurum ve kuruluşlardaki elektrik mühendislerince denetim yapılması.
5-Kullanıcının eğitilmesi.
6-Elektrik mühendisi işletme ve bakım sorumlusu denetiminin sağlanması.
7-Topraklama tesislerinin düzenli ölçümlerinin yapılması, aykırılıkların giderilmesinin sağlanması.

Alınan tüm tedbirlere rağmen binalarda çıkacak yangınlara olabildiğince erken müdahale edilebilmesi için, teknolojik olarak en önemli güvenlik önlemleri arasında yangın algılama ve uyarı sistemleri gelmektedir. Yaşanan acı olayda yangının çıkış nedeni ve tesisattaki sorunlar kadar yangına müdahale ve kurtarma süreci de ayrıca sorgulanmaya muhtaçtır.

Ülkemizde yangın algılama ve uyarma sistemlerinin kullanılması gerekliliği ve hangi binalarda kullanılacağı "Binaların Yangından Korunması Hakkında Yönetmelik" ile düzenlenmiştir. EMO tarafından 19 Aralık 2007 tarihli Resmi Gazete‘de yayımlanarak yürürlüğe giren bu yönetmeliğin kamunun can güvenliğini tehlikeye atan maddelerine daha yönetmeliğin hazırlık sürecinde yazılı ve sözlü olarak itirazlarda bulunulmuştur. Özellikle yangın algılama ve uyarma sistemleri kurulumu konusunda sınırlandırmaya gidilmesi ya da bazı binalara muafiyet getirilmesi can güvenliği açısından çok büyük risk olarak görülmüştür. Yönetmelik ile sağlık tesisleri ya da insanların yoğun olarak bulunduğu yeme, içme, eğlence vb. yerler ile endüstriyel tesisler gibi bir çok bina, getirilen sınırlarla otomatik yangın algılama sistemlerinin yapılması zorunluluğu ortadan kaldırılarak, yangın güvenliği önlemlerinden yoksun bırakılmıştır.

Uyarılarımızı dikkate almadan yayımlanan yönetmelik, bilime ve tekniğe uygun olmayan, kamu güvenliği ve sağlığı açısından oluşacak tehlikeleri önlemekten yoksun olan kısımları için EMO tarafından dava edilmiştir. Dava halen Danıştay 10. Dairesi‘nde devam etmektedir.

Topluma açık yapılarda oluşan bir yangın sırasında bünyesinde halojen esaslı maddeler bulunan kablo ve yapı malzemelerinin yanması sonucu ortaya çıkan hidrojen klorid (HCL), hidrojen florid (HF) ve hidrojen bromide (HBr) gibi zehirli gazlar insanların birincil ölüm nedenlerindendir. 2002 tarihli Binaların Yangından Korunması Hakkında Yönetmelik‘te halojenden arındırılmış kablo kullanım zorunluluğu düzenlenirken 2007 yılında yayımlanan yeni yönetmelikte bu konu Elektrik İç Tesisleri Yönetmeliği‘ne bırakılmıştır. Ancak yürürlükte bulunan Elektrik İç Tesisleri Yönetmeliği‘nde tıbbi yerlerin elektrik tesisatlarının yapılması ve güvenlik tedbirleri ile ilgili yeterli kural bulunmamaktadır. EMO tarafından uluslararası standartlara uygun olarak hazırlanarak 31 Mayıs 2005 tarihinde Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı‘na gönderilen Elektrik İç Tesisleri Yönetmeliği Taslağı‘nda güvenlik tedbirlerine en geniş şekilde yer verilmiştir. Aradan 4 yıl geçmesine rağmen hala yeni yönetmeliğin yayımlanmaması nedeniyle elektrik tesisatlarının uluslararası normlara uygun ve güvenli bir şekilde yapılması sağlanamamakta, mevcut yönetmeliğe göre yapılan tesisatlar yetersiz kalmaktadır. Bu türden kazaların tekrarlanmaması için yönetmeliğin bir an önce yayımlanması tesisatların buna uygun olarak yapılması gereklidir.

Yaşanan acı olayda hastanede yangın algılama sistemlerine yönelik standartlara uygun gerekli önlemler alınmış olmakla birlikte hastane yönetimimin işletme ve bakım yaptırtmama zaafiyeti dikkat çekmektedir.

Sonuç olarak ülkemizde yangın güvenliğinin sağlanabilmesi için;
1- Binalarda elektrik kaynaklı yangınların en aza indirgenmesi için elektrik tesislerinde bakım, işletme ve denetim sorumluluğu sisteminin uygulanması ve tesislerin düzenli bakım ve testlerinin yapılması gereklidir.
2- Yangın algılama ve uyarma sistemlerinin binaların yüksekliği ya da alanlarına bakılmaksızın özellikle kamuya açık, toplu yaşanan yerlerde yapılmasının zorunlu olması gerekmektedir.

Ulusal yönetmelik ve standartların geliştirilmesi, uygulamaların doğru yapılması için Bayındırlık ve İskan Bakanlığı, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı dahil tüm kurum ve kuruluşlara Bursa‘daki gibi acı olayların yaşanmaması için bir kez daha çağrıda bulunuyoruz. Yangında yaşamını yitiren yurttaşlarımızın yakınlarına başsağlığı diliyor, acılarını paylaşıyoruz.

ELEKTRİK MÜHENDİSLERİ ODASI
41. DÖNEM YÖNETİM KURULU
27 Mayıs 2009

Fotoğraflar