TEK DIŞINDAKİ KURULUŞLARIN ELEKTRİK ÜRETİMİ, İLETİMİ, DAĞITIMI VE TİCARETİ İLE GÖREVLENDİRİLMESİ

TÜRKIYE ELEKTRIK KURUMU DIŞINDAKI KURULUŞLARIN ELEKTRIK ÜRETIMI, ILETIMI,

DAĞITIMI VE TICARETI ILE GÖREVLENDIRILMESI

HAKKINDA KANUN

Kanun Numarası : 3096

Kabul Tarihi : 4/12/1984

Yayımlandığı R. Gazete: Tarih: 19/12/1984 Sayı: 18610

Yayımlandığı Düstur : Tertip: 5 Cilt: 24 Sayfa: 121

*

* *

Bu Kanun ile ilgili olarak Bakanlar Kurulu Kararı ile yürürlüğe giren yönetmelik için, "Yönetmelikler Külliyatı" nın kanunlara göre düzenlenen nümerik fihristine bakınız.

*

* *

Amaç:

Madde 1 - Bu Kanunun amacı, Türkiye Elektrik Kurumu dışındaki özel hukuk hükümlerine tabi sermaye şirketleri statüsüne sahip yerli ve yabancı şirketlerin elektrik üretimi, iletimi, dağıtımı ve ticareti ile görevlendirilmesini düzenlemektir

Kapsam:

Madde 2 - Bu Kanun, Türkiye Elektrik Kurumu dışında elektrik üretimi, iletimi, dağıtımı ve ticareti görevinin verilmesi ile sözleşme, süre, tarife ve görevin sona ermesi şekil ve esaslarını kapsar.

Görevin verilmesi:

Madde 3 - Elektrikle ilgili hizmet vermek üzere kurulmuş olan sermaye şirketlerine; Devlet Planlama Teşkilatının görüşünü havi Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığının teklifi üzerine, Bakanlar Kurulu, önceden yönetmelikle belli edilmiş görev bölgelerinde, elektrik üretim, iletim ve dağıtım tesisleri kurulması ve işletilmesi ile ticaretinin, yaptırılmasına karar verebilir. Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı, Bakanlar Kurulu Kararı ile belirlenen çerçeve içersinde ilgili görevli şirketle sözleşme akdeder.

Elektrik üretimi müsaadesi verilmesi:

Madde 4 - Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı, Devlet Planlama Teşkilatının, olumlu görüşünü almak suretiyle sadece elektrik üretmek amacı ile kurulacak sermaye şirketlerine, elektrik üretimi yapacak tesisi kurma ve tesisi işletme müsaadesi verebilir. Bu tesiste üretilecek elektrik enerjisi, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığınca tespit olunacak tarifeye göre bölgelerinde Türkiye Elektrik Kurumuna veya o bölgede faaliyet gösteren görevli şirkete satılır

KANUNLAR, TEMMUZ 1990 (Ek - 6)

Işletme hakkının devri:

Madde 5 - Görev bölgelerinde kamu kurum ve kuruluşlarınca (Kamu iktisadi teşebbüsleri dahil) yapılmış veya yapılacak üretim, iletim ve dağıtım tesislerinin işletme haklarının görevli şirketlere verilmesine Bakanlar Kurulu tarafından karar verilebilir.

(Değişik ikinci fıkra: 26/4/1987 - KHK - 284/1 md.; Değiştirilerek kabul: 7/3/1990-3613/1 md.) Bu maddenin uygulanması ile ilgili hususlar Bakanlar Kurulunca çıkarılacak Yönetmelik çerçevesinde Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığınca yürütülür.

Enerji alışverişi:

Madde 6 - Görevli şirketlerce, görev bölgelerindeki mevcut elektrik enerjisi potansiyelinin kullanılabilir hale getirilmesi ve bölge elektrik ihtiyacının bölge içinden karşılanması esastır. Ancak bölge içerisindeki enerji üretimi yetersiz kaldığı hallerde veya enerji ekonomisi temin etmek maksadı ile Türkiye Elektrik Kurumu ile görevli şirketler veya birden çok görevli şirket arasında enerji alışverişi yapılabilir.

Görevlendirme süresi:

Madde 7 - Madde 3 ve 4‘e uygun olarak aktedilecek sözleşmeler 99 yıla kadar süreli olarak düzenlenebilir.

Sözleşmelerde en az görevlendirme süresi, mevcut ve yeniden kurulacak üretim, iletim ve dağıtım tesislerinin amortisman süreleri dikkate alınarak tespit edilir. Bu sözleşmelerle gerektiğinde teknik amortismandan ayrı olarak, tesislerin tüm bedeli üzerinden sermaye amortismanı ayrılması esasının getirilmesi de mümkündür.

Görevin sona ermesi:

Madde 8 - Belli bir süreyi kapsayan sözleşmeler, süre uzatımı talep edilmediği takdirde, sürenin bitimi ile son bulur. Bu takdirde tüm tesisler ile tüm taşınır ve taşınmaz mallar her türlü borç ve taahhütlerden ari olarak Devlete bedelsiz olarak geçer.

Sözleşmeler görevli şirketin acze düşmesi veya sözleşme şartlarını ihlal etmesi halinde süresinden önce fesh edilebilir.

Sözleşmelerin sona ermesine ilişkin hükümler ile sona ermesinin sonuçları, sözleşmede düzenlenir.

Enerji satış şartları ve tarife esasları:

Madde 9 - Enerji tarifeleri, görevli şirketin teklifi ve Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığının onayı ile yürürlüğe girer.

(Değişik : 7/3/1990 - 3613/2 md.) Tarifelerin tespitinde, yıllık işletme, bakım ve onarım giderleri, faiz ve kur farkı garantisi verilmemiş ise kur farkları, teknik ve sermaye amortismanları, Elektrik Enerjisi Fonu için ayrılacak fon payı, diğer masraf ve harcamalar ile ortaklara dağıtılacak makul bir temettü için gerekli gelirin sağlanması esas alınır.

Görevli şirketler ile üretilen elektriğin satılacağı kurum ve şirketler arasında bu satışların miktar ve şartlarını tanzim eden ve bir yıldan fazla süreli olabilen sözleşmeler yapılması ve bu sözleşmelere tarifeler ile ilgili özel hükümler konulması; Bakanlar Kurulu Kararı ile mümkündür.

Yönetmelik:

Madde 10 - 3 üncü maddede adı geçen yönetmelikle bu Kanunun uygulanması ile ilgili hususları düzenleyen yönetmelik Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığınca hazırlanır ve Bakanlar Kurulu Kararı ile yürürlüğe konulur.

Kamulaştırma:

Madde 11 - Görevli şirketlerin yapacağı üretim, iletim ve dağıtım tesislerinin onaylanmış tatbikat projelerine göre, kamulaştırma ihtiyacı ortaya çıktığında; kamulaştırma bedeli görevli şirket tarafından ödenmek kaydı ile Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığınca genel hükümlere göre kamulaştırma yapılır.

Elektrik Enerjisi Fonu

Ek Madde 1 - (Ek: 7/3/1990 - 3613/3 md.)

Bu Kanunun uygulanmasıyla ilgili araştırma, geliştirme, etüt, proje, denetim faaliyetleriyle, kurulacak tesislere finansman yönünden destek ve elektrik enerjisi fiyatlarında istikrar sağlamak amacıyla Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı nezdinde Tüzelkişiliğe haiz Elektrik Enerjisi Fonu adı ile bir fon kurulmuştur.

Fonun kaynakları şunlardır.

a) Tabii kaynakların ve tesislerin kullanım hakkı karşılığı olarak alınacak bedeller. (1)

b) Elektrik enerjisi satış tarifelerinden ayrılacak paylar.

c) Bütçeden ayrılacak ödenekler.

d) Faiz gelirleri.

e) Irad kaydedilen teminatlar.

f) Projelerin denetimini yapmak üzere seçilen müşavir ücretlerini karşılamak amacıyla şirketlerden yapılan tahsilat.

g) Iç ve dış krediler.

h) Diğer gelirler.

Fonun Yönetimi

Ek Madde 2 - (Ek: 7/3/1990 - 3613/3 md.)

Elektrik Enerjisi Fonu; üyelerinden biri Hazine ve Dış Ticaret Müsteşarlığının bağlı olduğu Bakanca, biri Devlet Planlama Teşkilatının bağlı olduğu Bakanca, üç üyesi de Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanınca tayin edilen 5 kişilik Yönetim Kurulunca idare olunur. Fonun sekreteryasını Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı yürütür.

Uygulanmayacak Kanunlar

Ek Madde 3 - (Ek: 7/3/1990 - 3613/3 md.)

Fonun işleyişi 1050 sayılı Muhasebe-i Umumiye Kanunu ve 2886 sayılı Devlet Ihale Kanunu hükümlerine tabi değildir.

Fonun Denetimi

Ek Madde 4 - (Ek: 7/3/1990-3613/3 md.)

Fonun Denetimi 24.6.1983 tarih ve 72 sayılı Başbakanlık Yüksek Denetleme Kurulu Hakkında Kanun Hükmünde Kararname esaslarına tabidir.

Haciz Edilememesi

Ek Madde 5 - (Ek: 7/3/1990 - 3613/3 md.)

Fonun paraları ve malları haczedilemez.

Yönetmelik

Ek Madde 6 - (Ek: 7/3/1990 - 3613/3 md.)

Fonun gelirleri, giderleri, yönetimi ve fonla ilgili diğer hususlar Bakanlar Kurulunca çıkarılacak yönetmelikle düzenlenir.

(1) Bu fıkranın, 1998 Mali yılında uygulanmayacağı, 25/12/1997 tarih ve 4316 sayılı, 1998 Mali Yılı Bütçe Kanununun 71/b-(8) nolu bendi ile hüküm altına alınmıştır. (R.G.: 27/12/1997 - 23213 Mük.)

Geçici Madde 1 - Bu Kanunun yayımı tarihinde mevcut elektrik üretim, iletim ve dağıtım ve ticareti imtiyazına sahip şirketlerin, kurmuş ve işletmekte oldukları ve fakat imtiyaz kapsamına alınmamış üretim, iletim ve dağıtım tesisleri ile bu tesislerin bulunduğu iller imtiyaz sözleşmesi kapsamına alınmıştır. Bu Kanun hükmünün gerektirdiği sözleşme değişikliği Kanunun yayımını takip eden 3 ay içinde Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı ile şirket yetkililerince imzalanır.

Bu Kanunun 6 ncı maddesindeki hükümler, imtiyazlı şirketler için de uygulanır.

Geçici Madde 2 - Bu Kanunun yayımı tarihinde mevcut elektrik üretim, iletim, dağıtım ve ticaret imtiyazına sahip şirketler; diledikleri takdirde, bu Kanunun yayımı tarihinden itibaren bir yıl içerisinde, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığına müracaat etmek suretiyle, 3 üncü maddede anılan görev şirketine dönüşmelerini istediklerinde Bakanlar Kurulu Kararıyla kendilerine bu Kanun esasları içerisinde 99 yıla kadar süreli bir görevlendirme hakkı verilebilir.

Bu madde hükmünün gerekli kıldığı sözleşme değişikliği Bakanlar Kurulu Kararından itibaren 3 ay içerisinde Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı ile şirket yetkilileri arasında imzalanır.

Geçici Madde 3 - 1312 sayılı Kanunun yürürlüğe girdiği tarihte elektrik üretim, iletim, dağıtım ve ticareti faaliyeti devam eden ve fakat bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihte imtiyazı sona ermiş olan şirketlere de bu Kanuna göre yeniden görev vermeye Bakanlar Kurulu yetkilidir.

Madde 12 - Bu Kanun yayımı tarihinde yürürlüğe girer

Madde 13 - Bu Kanun hükümlerini Bakanlar Kurulu yürütür.

3096 SAYILI KANUNA EK VE DEĞIŞIKLIK GETIREN MEVZUATIN YÜRÜRLÜĞE GIRIŞ TARIHINI GÖSTERIR LISTE

Kanun Yürürlüğe

No. Farklı tarihte yürürlüğe giren maddeler giriş tarihi

---------- ----------------------------------------- ------------

KHK 284 --- 10/6/1987