|
Diyarbakır ve Mardin’de çıkan yangınlarda DEDAŞ’ın sorumlu olduğunun raporlarla belirlenmesinin ardından gözler diğer elektrik şirketlerine çevrildi. AKP’ye sırtını dayayan birçok şirket elektriği de adeta parsellemiş.
Diyarbakır ve Mardin arasında 20 Haziran gecesi çıkan yangında 15 yurttaşın yaşamını yitirmesinin yankıları sürüyor. Devlet kurumları ve yetkililer yangının sebebi olarak ‘anız yanması`nı gösterse de görgü tanıklarının yanı sıra savcılık tarafından hazırlanan raporlar da bu iddiayı çürüttü. Raporlar ve tanık ifadeleri yangının Dicle Elektrik Dağıtım A.Ş.`nin (DEDAŞ) elektrik nakil hatlarından kaynaklandığına işaret etti. Facianın ardından gözler elektrik şirketlerine çevrildi. AKP iktidara geldiği günden beri her alanda olduğu gibi elektrik dağıtımını da kendisine yakın şirketlere devretmeyi tercih etti. Elektrik dağıtımında 2010`da yüzde 50 olan özel sektörün payı 2013`te yüzde 100`ü buldu. Ülke 21 bölgeye bölündü ve 21 elektrik dağıtım şirketi kuruldu. Dağıtım ihalelerinde Cengiz, Limak ve Kolin gibi iktidara yakın holdingler ön planda. Bu özelleştirmelerden pay alan şirketler şöyle: CENGİZ HOLDİNG–KOLİN HOLDİNG: AKP`den en çok ihale kazanan şirketlerinden ikisi elektrik dağıtımında ortak. Aslında başta Limak Holding de bu iki şirketle beraberdi. Ancak daha sonra yolları ayrıldı. Son dönemde akla gelebilecek her ‘kârlı` projenin bir parçası. Cengiz ve Kolin kamuda en fazla elektrik ihalesi alan şirketlerin de içinde. 2014-2021 yılları arasında kamudan 2,3 milyar liralık 37 ihale aldılar. Ayrıca Cengiz Holding Alarko ile birlikte Meram EDAŞ`a da sahip. • BEDAŞ: CK Boğaziçi Elektrik Dağıtım A.Ş. 2013`te 1 milyar 960 milyon dolara özelleştirildi. İstanbul Avrupa yakasının elektrik dağıtım faaliyetlerini sürdürüyor. • Akdeniz EDAŞ: 2013`te 546 milyon dolara Cengiz Holding ve Kolin İnşaat`a satılarak özelleştirildi. Şirket Antalya, Isparta, Burdur`da elektrik dağıtımı yapıyor. • Çamlıbel EDAŞ: Çamlıbel Elektrik Dağıtım A.Ş. 2010`da 258 milyon 500 bin dolara Kolin İnşaat, Limak Holding, Cengiz Holding`e özelleştirildi. Sivas, Tokat ve Yozgat`ta elektrik dağıtımı sağlıyor. • MEDAŞ: Meram Elektrik Dağıtım A.Ş. 2009`da 440 milyon dolara özelleştirildi. Konya, Kırşehir, Niğde, Karaman, Nevşehir, Aksaray`da faaliyet gösteriyor. LİMAK HOLDİNG: En çok kamu ihalesi alan şirketler arasında. Hazine garantili projelerde de yer alıyorlar. 2010 itibarıyla özelleştirilmesi tamamlanan Uludağ Elektrik Dağıtım AŞ, Limak Holding bünyesinde çalışmalarına başlamıştı. 2022`den itibaren şirketin hakları devredildi. • Uludağ EDAŞ: 2010`da 940 milyon dolara Limak Holding`e özelleştirildi. Aktif olduğu iller: Bursa, Çanakkale, Balıkesir, Yalova. ÇALIK HOLDİNG: AKP`nin en gözde şirketlerinden biri. Aras ve Yeşilırmak EDAŞ şirketlerinin de sahibi olan bu holdingin, Aras EDAŞ`ta bir ortağı var: Kiler Holding. Kiler Holding`in Yönetim Kurulu Başkanvekili, eski AKP Bitlis Milletvekili Vahit Kiler. Bu holdingin AKP ile bağlantısı sadece Kiler`le de sınırlı değil. Erdoğan`ın damadı Berat Albayrak uzun süre Çalık Holding`in yöneticiliğini yaptı, 2013`te görevi bıraktı. • Aras EDAŞ: Aras Elektrik Dağıtım A.Ş. 2013`te 128 milyon 500 bin dolara özelleştirildi. Aktif olduğu iller: Erzurum, Ağrı, Kars, Erzincan, Iğdır, Ardahan, Bayburt. • YEDAŞ: Yeşilırmak Elektrik Dağıtım A.Ş. 2010`da 441 milyon 500 bin dolara özelleştirildi. Samsun, Ordu, Çorum, Amasya, Sinop`ta faaliyet gösteriyor. ENERJİSA: AKP iktidarı denilince akla ilk gelen şirket olmasalar da bunun nedeni diğer 5 şirketin dikkat çekiyor oluşu. Birçok ihaleden kârlı ayrılan Sabancı Holding`in 3 elektrik dağıtım şirketi var: • AYEDAŞ: İstanbul Anadolu Yakası Elektrik Dağıtım A.Ş. 2013`te 1.227 milyon dolara özelleştirildi. • Başkent EDAŞ: 1 milyar 225 milyon dolara EnerjiSA`ya özelleştirildi. Ankara, Bartın, Çankırı, Karabük, Kastamonu, Kırıkkale ve Zonguldak`ta elektrik veriyor. • Toroslar EDAŞ: 2013`te 1 milyar 725 milyon dolara Sabancı Holding ve e.On ortaklığındaki Enerjisa`ya özelleştirildi. Bu şirket; Adana, Mersin, Osmaniye, Hatay, Kilis ve Antep`te faaliyet gösteriyor. EKSİM HOLDİNG: • Dicle Elektrik Dağıtım A.Ş. (DEDAŞ): Türkiye Elektrik Dağıtım AŞ`nin Özelleştirme Yüksek Kurulu`nun 2004 yılında 2004/22 Sayılı Kararı ile özelleştirme kapsamı ve programına alınmasıyla Diyarbakır, Urfa, Mardin, Batman, Siirt ve Şırnak illeri kapsama alınarak DEDAŞ kuruldu. Diyarbakır`ın elektrik dağıtımını Eksim Holding`in sahibi olan Tivnikli ailesinin yaptığı biliniyor. Tivnikli ailesi AKP`ye olan yakınlığı ile dikkat çekiyor. Fahreddin Tivnikli ve Abdullah Tivnikli tarafından kurulan Eksim Holding`in başında Ebubekir Tivnikli var. IC HOLDİNG: Birçok sektörden ihale alan bu holdinglerden biri de İbrahim Çeçen`e ait IC Holding. Şirket, Trakya EDAŞ`ın sahibi. Bu holdingin en bilinen projesi Zafer Havalimanı. • TREDAŞ: Trakya Elektrik Dağıtım A.Ş. 2011`de 575 milyon dolara IC İçtaş`a özelleştirildi. Elektrik verdiği iller: Tekirdağ-Kırklareli-Edirne. TÜRKERLER HOLDİNG: Türkerler`in 1 elektrik dağıtım şirketi var. Bitlis, Hakkari ve Van`da aktif. AKP`ye yakınlığıyla bilinen şirketin sahibi Kazım Türker, Çift Towers`ın da müteahhidi. •VEDAŞ: Vangölü Elektrik Dağıtım A.Ş. 2013`te 118 milyon dolara Türkerler Holding`e özelleştirildi. AYDEM ENERJİ: Eski adıyla ‘Bereket Enerji` olan şirketin başında Ceyhan Saldanlı var. Gediz ve Aydem EDAŞ`a sahip. Aydem Enerji, 2022`ye kadar kamudan en çok elektrik ihalesi alan ikinci şirket konumundaydı. 2014-2021 yılları arasında 2,4 milyar lira değerinde 585 ihale kaptı. • Aydem EDAŞ: Aydem Elektrik Dağıtım A.Ş. 2008`de 110 milyon dolara Bereket Holding`e özelleştirildi. Aktif olduğu kentler: Aydın, Denizli, Muğla. • Gediz EDAŞ: Gediz Elektrik Dağıtım A.Ş. 2013`te İzmir ve Manisa`nın elektrik dağıtım faaliyetleri için 1 milyar 231 milyon dolara Elsan-Tümaş-Karaçay Ortak Girişim Grubu`na özelleştirildi. KAZANCI HOLDİNG: Sektörde Aksa Enerji olarak bilinen holding, Çoruh ve Fırat EDAŞ`a sahip. Bu holding sektörde Kolin Holding ile birlikte Türkiye Kömür İşletmeleri`nden haksız kazanç sağlamasıyla biliniyor. Ayrıca Zorlu Holding`e bağlı Zorlu Enerji ile Osmangazi EDAŞ`a sahip. • Çoruh EDAŞ: AKSA Çoruh Elektrik Dağıtım A.Ş. 2010`da 227 milyon dolara Kazancı Holding`e özelleştirildi. Trabzon, Giresun, Rize, Artvin, Gümüşhane`de faaliyet gösteriyor. • Fırat EDAŞ: AKSA Fırat Elektrik Dağıtım A.Ş. Çoruh EDAŞ gibi 2010`da 230 milyon 250 bin dolara Kazancı Holding`e özelleştirildi. Bu şirket depremden etkilenen Elazığ, Malatya, Bingöl ve Dersim`de kentlerde faaliyet gösteriyor. • OEDAŞ: Osmangazi Elektrik Dağıtım A.Ş. 2010`da 485 milyon dolara Yıldızlar SSS`e özelleştirildi. 2017`de Zorlu Holding üstlendi. AKKÖK HOLDİNG: Bu holding, Kocaeli, Sakarya, Düzce ve Bolu`ya elektrik sağlayan Sakarya EDAŞ`ın sahibiydi. • SEDAŞ: Sakarya Elektrik Dağıtım A.Ş. 2009`da 600 milyon dolara Akkök-Ak Enerji-CEZ Ortak Konsorsiyumu`na özelleştirildi. Daha sonra tüm hisseleri AKCEZ aldı. KİPAŞ HOLDİNG: • AKEDAŞ: Holdinge ait olan Akedaş da 6 Şubat depremlerinin merkezi Maraş ve etkilenen 11 ilden biri olan Adıyaman`da faaliyet gösteriyor. Şiket 2013`te 60 milyon dolara özelleştirildi. Akedaş firması depremden sonra yaşanan faciayla gündeme gelmiş ve elektrik kablolarından ölümler yaşanmıştı. ÇÖZÜM KAMULAŞTIRMA! TMMOB Elektrik Mühendisleri Odası Yönetim Kurulu Başkanı Mahir Ulutaş, özelleştirilen şirketlerin yeniden kamulaştırılması yönünde çağrı yaparak şunları söyledi: "Elektrik dağıtımı kendi kaderine terk edilmiş durumda ve bakım yapılmıyor. Teknik şartlara uygun olmadığı için mağduriyetler yaşanıyor. Biz başından beri özelleştirme politikalarıyla felakete gidebileceğini söylüyoruz. Ne yazık ki orman yangınlarıyla kentlerin kaderine terk edilmesiyle facialar yaşıyoruz. Enerji alanının kamulaştırılması gerekiyor. Dağıtım şirketlerinin sözleşmelerine bakıldığında şirketlerin hizmet veremediğini görüyoruz. Ayrıca mevzuatımıza göre, elektrik mühendisi işletme sorumlusu atanması gerekiyor ama takip edilmiyor. Sorumlu olsaydı uyarı yapabilirdi." EMEP Milletvekili Sevda Karaca da "Enerji alanı kamulaştırılmalı" dedi. HÂLÂ ‘ANIZ` DİYOR Yurttaşlar anız yangını olmadığını ısrarla söylese de AKP`li Erdoğan, partisinin grup toplantısında faciayı ‘anız yangını` olarak değerlendirdi. Erdoğan büyükşehir belediyelerinin yangına gerekli müdahaleyi yapmadığını da ileri sürerek sorumluluğu bakanlığın üstünden attı. Mardin Büyükşehir Belediyesi Eş Başkanı Ahmet Türk "Afet bölgesi ilan edilmeli. Yangın çıktığında bakanlıkları aradık ama ‘Gece görüşlü helikopterimiz yok` diyerek müdahale etmediler" dedi.
 |
Fotoğraflar |
|
|
|
|
|
Tanıtım
İZMİR ŞUBE
LAİKLİK DÜŞMANI, GERİCİ MÜFREDATA KARŞI ALANLARDAYIZ
