Bakü-Tiflis-Ceyhan boru hattıyla Türkiye'ye ulaşan Azeri petrolü, bugün tankerlere yükleniyor. Türkiye'nin yeni hedefi ise Samsun-Ceyhan hattı.
ANKARA - Türkiye, 1992 yılında başladığı Bakü-Tiflis-Ceyhan (BTC) boru hattı mücadelesini başarıyla tamamlarken, 'uluslararası enerji kulislerindeki' mücadelesini ise Samsun-Ceyhan petrol boru hattı ile sürdürecek. Hedefte, kendi ihtiyacını bile üretemediği halde küresel petrol piyasasında aktif rol oynamak isteyen Türkiye, BTC'ye paralel doğalgaz boru hattıyla da Rusya'dan kaygı duyan Avrupa'ya İran, Türkmenistan ve Azeri doğalgazlarını iletecek. Kazak petrolünün BTC'ye dahil edilmesi, Rusya'yla Samsun-Ceyhan boru hattı için pazarlığın sürmesi, İsrail ve Mısır'la da Akdeniz altından boru hattıyla bağlanma girişimleri Türkiye'nin hedefine giden kritik adımlar olarak görülüyor. Üç ülkeyi geçerek Ceyhan'a ulaşan Azeri petrolünün depolara taşınmasının ardından bugün de 'The British Hawtharne' adlı tankere yüklenerek BTC fiili olarak yaşama geçirilecek. Hattın resmi açılışı ise 13 Temmuz'da. Uluslararası enerji terminali 'Yüzyılın projesinin' gerçekleşmesine karşın Ankara'nın küresel enerji piyasasının önemli aktörlerinden biri olma mücadelesi sürüyor. Bu süreçte, Ankara'nın stratejisinin iki hedefinden biri Ceyhan'ı uluslararası bir enerji terminali haline getirmek. BTC'nin yanı sıra Kerkük-Yumurtalık boru hattının akıtıldığı bölgeye Samsun-Ceyhan hattı başta olmak üzere başka hatların da gelmesini sağlamaya çalışan Türkiye, Ceyhan'a bir rafineri inşa etmeyi de planlıyor. Dünya petrolünün 1/7'sinin pazarlanacağı merkez olan Ceyhan'dan Akdeniz'in diğer ucuna da hatların yapılması da planlanıyor. İstanbul ve Çanakkale boğazlarını baypas etmek için Türkiye'nin önerdiği ve Trakya üzerinden planlanan diğer projelerle yarışan Samsun-Ceyhan için de büyük bir mücadele sürüyor. Türkiye, Rus petrolünün buradan akıtılması için Moskova'ya yoğun bir baskıda bulunuyor. Bugün Ankara'da temaslarda bulunacak Rus Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov'a da bu konuda Ankara'nın görüşleri aktarılacak. Samsun-Ceyhan boru hattına başta BP olmak üzere BTC'de hissesi bulunan yabancı şirketler karşı çıkıyor. Avrupa'ya gaz verilecek Ankara'nın ikinci hedefi ise geçen sene kış aylarında büyük tedirginlik yaratan Rusya'nın Avrupa'daki doğalgaz tekeline İran, Türkmenistan ve Azerbaycan doğalgazlarıyla rakip olmak. Bu sene sonundan itibaren Azerbaycan gazını Erzurum'a kadar getirecek olan Türkiye, entegre sistemler aracılığıyla bu gazı bir hattan Yunanistan ve İtalya'ya, diğer hattan da Bulgaristan, Romanya, Macaristan ve Avusturya'ya kadar iletmeyi istiyor. Avrupa Birliği' nin (AB) de yoğun olarak desteklediği bu projenin yaşama geçmesi için İran ve Türkmen doğalgazının da aktarılması gerekiyor. Türkmenistan'ın dünya pazarlarına katılabilmesi için ABD başta olmak üzere birçok ülke diplomatik girişimlerini sürdürüyor. Bu durumun gerçekleşmesi durumunda AB'nin büyük rahatsızlık duyduğu Rusya'ya bağımlılıkta önemli bir kırılma olacak. Diplomatik kaynaklar ise Türkiye'nin Avrupa'ya gaz tedariki konusunda rol oynayacak olmasının büyük önem taşıdığını, bunun Türkiye-AB ilişkilerine de çok olumlu yansıyacağını belirtirken "Ancak bunu yaparken AB'nin güvenini kıracak adımlar atılmamalı" dedi.
|