Elektrik kesintileriyle gündeme gelen, otoprodüktörler başta olmak üzere özel sektör elektrik üreticileriyle yaşanan sıkıntıların çözümüne hazırlanan "öneri paketinin" ayrıntıları netleşmeye başladı. Bakanlar Kurulu'na sunulacak öneri paketine göre, öncelikle elektrik üretim ve tüketim fiyatlarını yükselten "ek maliyet" kalemlerinde indirim ve kolaylıklar sağlanması söz konusu.
ÖTV SIFIRLANABİLİRAncak hazineye getireceği yük nedeniyle bu yola gidilmezse, elektrik fiyatlarına yüzde 5 ile 15 arasında değişen oranlarda zam yapılması gündeme gelebilecek. Türkiye'nin batısındaki 13 ilde elektriklerin kesildiği 1 Temmuz 2006 tarihinden bu yana gündemden düşmeyen enerji sorunun çözümü için Bakanlar Kurulu'na sunulmak üzere hazırlanan "Öneri Paketi"nde, "Özel Tüketim Vergisi (ÖTV) ve TRT payının kaldırılması, Enerji Piyasası Dengeleme ve Uzlaştırma Yönetmeliği'nin uygulanması, gerçek fiyatı tarifeye kadar otoprodüktörlerin istediği bazı iletim ve dağıtım paylarının azaltılması, doğalgaz ve elektriğe zam yapılıp yapılmayacağı konusu, yapılması durumunda hangi oranlarda yansıtılacağı ile Elektrik Enerjisi Fonu'nun kaldırılıp kaldırılmayacağına" kadar bir çok öneri yer alıyor. Ek maliyet getiren kalemler arasında gösterilen ve halen yüzde 2 uygulanan TRT payı nedeniyle, yılda yaklaşık 250 milyon YTL alınıyor. Öneri Paketi'nde bu payın ne Enerji Bakanlığı ve özel sektör tarafından da kabul görmediği ifade ediliyor. Elektrik üretiminde ek maliyet getiren bir diğer kalem ise ÖTV. Halen bin metreküp başına 21 YTL ÖTV alınıyor. Bu kalem yıllık yaklaşık 150-200 milyon YTL ediyor. Öneri Paketi'nde ÖTV'nin sıfırlanabileceği belirtiliyor. Elektrik enerjisi satış tarifelerine, kilowatt başına yüzde 1 üzerinden Elektrik Enerjisi Fonu dahil ediliyor. TEDAŞ tarafından yılda yaklaşık 90 milyon YTL aktarılıyor. Bu para, Enerji Bakanlığı aleyhine açılan uluslararası tahkim borçları için harcanıyor. Bunların yanı sıra elektrik enerjisi faturaları düzenlenirken de "sanayi abonelerine yüzde 1, diğer abonelere yüzde 5 oranında Belediye Tüketim Vergisi ve yüzde 18 oranında KDV" ilave ediliyor. Yetkililer, Belediye Tüketim Vergisi'nin kaldırılamayacağını, KDV'nin de Maliye Bakanlığının önemli gelir kalemlerinden biri olduğunu ifade ediliyorlar. HAFTAYA TOPLANTI VAR1 Temmuz 2006 tarihinde yaşanan elektrik kesintisi sonrasında hedef haline gelen otoprodüktör (kendi elektriğini kendi üreten) santralleri temsilcileri, saat 22.00'den itibaren şalter indirip kamu elektriğine yönelmelerinin sebebini, "doğalgaz fiyatlarında son 3 yılda yüzde 6o'hk" artış olmasına karşılık, elektriğe zam yapılmaması olarak göstermişti. Ardından Alarko Holding iştiraklerinden Altek Alarko Elektrik'in Kırklareli ve Akenerji Elektrik Üretim A.Ş'nin Bozüyük kombine çevrim doğalgaz santrallarında enerji üretim faaliyetlerini durdurma kararı almıştı. Elektrik üretimi yapan sektör temsilcileri de, doğalgaz fiyatlarının aşırı artması ve elektrik fiyatlarının sabit tutulması, doğalgaz yakılarak üretilen elektrik enerjisinin "yakıt+sabit giderler" maliyetinin, serbest piyasada geçerli elektrik satış fiyatının üzerine çıtağını belirtmiş ve elektrikte zam yapılması gerektiğini savunmuşlardı. Öte yandan sektör talebini, önümüzdeki hafta Enerji Bakanlığı'nda yapılacak toplantıda, Bakan Hilmi Güler'e iletecek. Talepler, bakanlık tarafından kabul görürse "Öneri Paketi"ne eklenecek. EPDK Alarko'ya set çektiENERJİ Piyasası Düzenleme Kurumu (EPDK), Alarko Holding'in İştiraki olan Altek Enerji'nin "Kırklareli santralında elektrik üretim faaliyetini durdurma" talebine onay vermedi. Alarko Holding, 29 Haziran 2006 tarihinde EPDK'ye başvururken, maliyetlerin yüksekliğini gerekçe göstererek "31 Temmuz 2006 tarihinde saat 00.00'da Kırklareli santralında elektrik üretimini faaliyetlerini durduracağını" açıklamıştı. Alarko Holding'in talebini inceleyen EPDK, geçen hafta şirkete bir yazı gönderdi. Yazıda, "Şirketin, üretim lisansına göre mücbir sebepler ve rutin bakım çalışmaları dışında üretiminin durdurulması isteniyorsa, tesisin bu konuda 3 ay önceden EPDK'ye başvurarak onay alması" gerektiği, şirketin ise 1 ay önceden bildirimde bulunduğu ve bu nedenle talebin olumsuz karşılandığı bildirildi. EPDK ayrıca, söz konusu tesisinin devreden çıkmadan 6 ay önce TEİAŞ'a bildirimde bulunması gerektiğinden, TEİAŞ'a, şirketin çıkmasının sistem güvenirliliği açısından bir sorun oluşturup oluşturmayacağını sordu. Bu çerçevede TEİAŞ' tan gelecek değerlendirmeye göre santralın faaliyetinin nasıl ve ne zaman durdurulabileceğine karar verilecek. AA Enerjide özelleştirme Ağustos'ta başlıyorÖZELLEŞTİRME İdaresi Başkanlığı (ÖİB), enerji özelleştirmelerinden sonra uygulanacak olan ve Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu (EPDK) tarafından eksik bulunduğu için geri gönderilen tarifeyi tamamladı. Geriye lisans başvurusu ve işletme hakkı devir sözleşmesi imzalama işleri kalan ÖİB, enerji dağıtımı için ilk ihale ilanına ağustos ayı sona ermeden çıkmayı tasarlıyor. EPDK tarafından eksik olduğu ve netlik taşımadığı gerekçesiyle geri gönderilen, özelleştirme sonrası uygulanacak tarifenin çalışmaları ÖİB'ye bağlı TEDAŞ tarafından tamamlandı. Tarifede köklü bir değişiklik yapmayan ÖİB, EPDK'nin eksik bulduğu bölümlerde ayrıntılı açıklamalar getirdi. ÖİB, tarifenin yeni şeklini EPDK'ye gönderdi. Tarife, özelleştirme sonrasında beş yıl boyunca 20 dağıtım bölgesinde uygulanacak. Bölge belirlenmesi konusunda ise hükümet kararı bekleniyor. ÖİB, İstanbul Anadolu, İstanbul Avrupa, Ankara, Konya Meram, Trakya ve Sakarya-Kocaeli dağıtım bölgelerinin ilana çıkabilmesi için gerekli hazırlıkları tamamladı. Bu altı bölgeden ilk etapta, iki ya da üçü ilana çıkacak. Bu bölgelerin hangisi olacağı, Başbakan Tayyip Erdoğan başkanlığındaki Özelleştirme Yüksek Kurulu'nca (ÖYK) karara bağlanacak.
|