 |
Benzin içeriye 4, dışarıya 1 TL‘den satılıyor. Dünyanın en pahalı benzin ve motorinini kullanan Türkiye‘nin akaryakıt "işi"nde tuhaf bir tablonun yaşandığı ortaya çıktı. İthal ettiği ham petrolün rafinasyon işlemi sonucu elde ettiği 4 milyon ton benzinin yansını iç piyasada litresi 4 TL‘den satan Türkiye, 2 milyon tonluk tüketim fazlasını ise komşu ülkelere 1 TL‘nin alanda bir fiyatla ihraç ediyor. Tuhaflık bununla da sınırlı değil benzin üzerindeki yüksek vergiler nedeniyle vatandaşın yöneldiği dizel ve LPG‘de ihtiyacın önemlice bir bölümü ithalatla karşılanıyor. Ortaya çıkan tablonun, bir yandan daha fazla zararlı emisyon üreten dizel araçların kullanımını teşvik edip, bir yandan da ciddi miktarda döviz kaybına yol açığına dikkat çeken uzmanların bir de önerisi var: "Benzin vergi indirimleri ile 3 TL‘ye satılsa, ithal ettiğimiz dizel ve oto gaz tüketimi düşecek. Böylece hem vergi hem de döviz kaybı azalacak. Vatandaş da biraz rahat nefes alacak. Dahası, dizel ve oto gazda korsan uygulamalar nedeniyle yaşanan ciddi vergi kayıplarının da önüne geçilmiş olacak." Vatandaşa 4 TL‘ye satılan benzin 1 TL‘ye komşuya gidiyor Türkiye‘de ham petrolün işlenmesi sonucu zorunlu olarak elde edilen benzin, tüketilen miktarın iki katından fazla. İç pazarda tüketilmeyen benzin, komşu ülkelere 1 TL‘nin altında bir fiyatla satılıyor. Uzmanlar, "Vergiler indirilip benzin 3 TL‘ye satıldığı takdirde, ithal dizel ve otogaz tüketiminin düşeceğini hem vergi ve döviz kaybının azalacağını ifade ediyor. Türkiye dünyanın en pahalı benzinini kullanıyor. Bu artık hemen hemen herkesin bildiği bir gerçek. Peki Türkiye‘nin ürettiği benzinin, iç tüketimin iki katından fazla olduğu, artan miktarın elde kaldığı için ancak 1 TL‘nin altında bir fiyatla ihraç edilebildiği ne kadar biliniyor? Benzinde motorin ve dizele göre daha yüksek oranda vergi olması, fiyatı yukarı taşıyor. Zaman içinde benzin ağırlıklı yapılan vergi artışları ile Türkiye‘de üretilen benzin ile ithal edilen yakıtlar arasındaki fiyat farkı iyice açıldı. Oysa Avrupa ülkelerinde makas bu kadar açık değil, hatta İngiltere‘de motorinden, benzinden daha fazla vergi alınıyor. TABGİS Yönetim Kurulu Üyesi Mehmet Şüküroğlu, "Benzinde vergi indirimi ile fiyat 3 TL‘ye çekilse, döviz kaybı azalacak, vergi geliri de artacak" dedi. Üretilenin yarısı tüketilebiliyor Türkiye ham petrol işlenmesinden sonra zorunlu olarak elde ettiği yıllık benzin miktarı yaklaşık 4 milyon ton. Bu benzinin ancak 2 milyon tonu iç pazarda tüketiliyor. TÜPRAŞ‘ın 1 TL‘ye yalan bir rakama verdiği benzin, üzerine eklenen KDV ve ÖTV sonrası tüketiciye 4 TL‘ye ulaşıyor. Bu yüksek fiyat nedeniyle vatandaş otogaz ve dizel yakıta yöneliyor. Türkiye‘de kullanılan otogazın yaklaşık yüzde 83‘ünün, motorinin ise yüzde 79‘unun ithal edildiğini vurgulayan Türkiye /akaryakıt Bayileri Petrol ve Gaz Şirketleri İşveren Sendikası Yönetim Kurulu Üyesi Mehmet Şüküroğlu, içinde bulunulan çelişkiyi şu sözlerle ortaya koydu: "Benzinin üzerindeki yüksek vergi indirilse ve örneğin 3 TL‘ye satılsa, tüketici dizel ve otogaza yönelmek yerine benzini tercih edecek. Böylece 1 TL‘ye ihraç edilen benzin içeride 3 TL‘ye satılabilecek. Bu sayede vergi gelirleri azalmayacak, aksine artacak. Aynı zamanda otogaz ve dizel ithalatı düşeceği için döviz kaybı azalacak. Dizel ve otogazda korsan uygulamalar nedeniyle ciddi bir vergi kaybı yaşanıyor. 10 numara yağ kullanımı, kaçak ev ve dökme tüplerden dönüştürülmüş otogaz kullanımı çok arttı. Benzindeki vergi indiriminin bu açıdan çok yönlü bir katkısı olacaktır." LPG‘nin yüzde 83‘ü ithal Türkiye‘de kullanılan otogaz miktarı 2007 yılında 2 milyon ton iken bu rakam 2009 sonu itibariyle 2.3 milyon tona ulaştı. 2009 yılında tüketilen toplam 3.7 milyon ton LPG‘nin yüzde 83‘ü yani 3 milyon tonu ithal edildi. 2009 yılında motorin üretimi 4.7 milyon ton olurken yaklaşık 11 milyon tonluk motorin ithali yapıldı. Yani kullanılan motorinin yüzde 79‘u ithal edildi. Türkiye‘nin benzin üretimi ise 2009 yılında 3.8 milyon ton olurken, bunun sadece 2.2 milyon tonu iç pazarda satılabildi. Geri kalan bölüm ihraç edildi. Benzinin litresindeki vergi 1 TL indirilse toplanan vergi aynı kalır Mehmet Sükuroglu bir iddiada bulunuyor: "Kurşunsuz benzinin litresinde 2.48 TL vergi var. Motorin‘de bu rakam 1.80, otogazda ise 1.06 TL. Benzindeki vergi motorin ve otogazın arasında bir rakama, örneğin 1.45 TL‘ye çekilse, üretilen benzinin tamamını satarak toplanan vergi ile aynı vergi geliri elde edilir. Böylece hem vatandasın sırtındaki yük azalır, hem sektör nefes alır, hem de doviz kaybı azalır." Türkiye‘de vergi makasındaki açıklık nedeniyle dizel araca ilgi giderek artıyor. Geçtiğimiz yılın ilk 9 ayında satılan 312 bin binek aracın 166 bini dizel olarak gerçekleşti. Uzmanlar dizelin benzinden daha fazla zararlı emisyon bıraktığını belirterek, uygulamanın özünde çevrecilikle ilgili olmadığının altını çiziyor. Neden yok pahasına benzin ihraç ediyoruz? Türkiye‘de kurşunsuz benzin neden tüketimin ıkı katı kadar üretiliyor? Mehmet Sükuroglu anlatıyor: "Çünkü petrol en kalınından en inceye kadar rafine edilerek üretilir. Bu bir süreçtir. Su kadar benzin, su kadar motorin üreteyim diyemezsiniz. 0 üretim sürecinde belirli miktarlarda belirli ürünler ortaya çıkar. Ürünleri koyacak bir kap bulamadığınızda da bizde olduğu gibi yok pahasına iıhraç etmek zorunda kalırsınız." İngiltere‘de motorinin vergisi benzindeki vergiden yüksek
|
|
|
Tanıtım
ANKARA ŞUBE
BASINDAN SEÇTİKLERİMİZ
EMO ANKARA ŞUBESİ MÜDÜRÜ MUSTAFA ÖZTÜRK GÖREVİNDEN AYRILDI
